|
|
|
|
In the 14th century, Ho dynasty printed Viet Nam's first leaf money (paper money) with designs of seaweed, waves, clouds, and turtles using a simple lithographic process. The material was passed through 2 carved stone rollers, which was inked with vegetable dyes. After the Ho dynasty, money went back to being made from metal. S�u t�p Tin c� l� m�t b� m�n s�u t�p thanh nh�, b� �ch ph�n �nh kh� trung th�c v l�ch s�, phong t�c t�p qu�n, kin th�c v nh�ng d� kin �� x�y ra tr�n nh�nh l�nh v�c v�n h�a, kinh t, ch�nh tr�, khoa hc v� k� thu�t. Tin c� g�n lin v�i ǩi s�ng con ngܩi c�ch ��y 2,700 n�m. "Khoa hc tin c�" hay "Numismatics" t� ting Hy L�p "Nomisma" c� ngh�a l� tin, c� ��nh ngh�a trܧc ��y l� c�c ��ng tin �ܮc ��c b�ng kim c� bao g�m t�p tin gi�y (paper money), m�i �ܮc s� d�ng c�ch ��y 200 n�m. Tin Vit c� th ph�n th�nh 3 ti�u m�c:
��ng ti ��u ti�n �ܮc ��c dܧi triu vua �inh Ti�n Ho�ng, mang ch�, "Th�i B�nh H�ng B�o." Trong 1,000 n�m, t� nh� �inh �n nh� Nguy�n, c�c trin vua �� ph�t h�nh kh� nhiu tin, nh�ng s� liu v tin ��c v� l�u h�nh kh�ng r� v� kh�ng c� van kh�. Kiu tin Vit Nam gi�ng ting Trung qu�c, kh�ng h�nh v� trܧc hay sau, ngo�i ni�n hiu nh� vua cai tr� v� ch�, "th�ng b�o," "nguy�n b�o," "��i b�o." Theo t�i liu Vi�ng ��ng B�c C� th� n�m 1715, M�c C�u � H� Ti�n, c� ��c tin "Th�i B�nh Th�ng B�o" nh�ng l ch�nh gi�a tr�n. Dܧi triu vua Tr�n Thu�n T�n, l�c �� H� Qu Ly gi� ch�c Th�i S� Ph� Ch�nh, �� cho l�u h�nh tin gi�y � thu tin ��ng c�a d�n, ��t s�ng ��n ch�ng l�i qu�n Thanh. Lo�i tin gi�y n�y gi l� "Th�ng B�o H�i Sao," h�nh v� nh� sau:
Do �� ch�ng ta c� th n�i, Vit Nam l� nܧc ti�n phong s� d�ng tin gi�y t� th k 14, trong l�c th gi�i b�t ��u v�o c�c th k 17 v� 18. C�c triu Nguy�n �� ��c hai lo�i "trinh" v� "k�m." Khi B�o ��i ra ǩi, v� th�c g�o k�m, kinh t kh�ng ho�ng, n�n �� c� c�u ca dao: "Th�c kh�ng h�n c� ngܩi �ong... B�n bu�n m�t b� gi� ��ng ba con... ...hay l�: "Hai con ��i l�y m�t cha... L�m cho thi�n h� x�t xa v� tin... |
Send mail to [email protected] with questions or comments about this web site.
|